Les 5

Informatie over het Esperanto

In deze les behandelen wij geen nieuwe stof, maar zullen we iets over het Esperanto vertellen. Aan het eind van deze les tref je een herhalingsoefening aan. Kijk de vorige lessen nog eens door en probeer dan de oefening te maken. Om de uitspraak te oefenen, is het goed, de Esperantowoorden en -zinnen zoveel mogelijk hardop te lezen. (Luister naar de geluidsfragmenten!) Een door beginners vaak gemaakte uitspraakfout is die van het Esperantowoordje de. De uitspraak daarvan is dè, anders dus dan van het Nederlandse lidwoord de.
Let ook op de 'ie-klanken'! Ki-è (waar),   mani-èro (manier) enz. Bij woorden als familio en historio ligt de klemtoon op de i. Dat is nl. de één na laatste lettergreep!

In juli 1887 gaf dr. L.L. Zamenhof, oogarts te Warschau, een boekje uit ter kennismaking met de door hem ontworpen taal, die hij Internacia Lingvo noemde. Als pseudoniem gebruikte Zamenhof d-ro Esperanto. D-ro is een afkorting voor doktoro en esperanto betekent hij die hoopt. Al spoedig werd dit pseudoniem gebruikt als naam voor de taal zelf.

de jonge Zamenhof

In 1905 vond het eerste Esperantowereldcongres plaats in Boulogne-sur-Mer, Frankrijk. Het was voor Zamenhof en de honderden deelnemers uit verschillende delen van de wereld een ontroerend gebeuren. Men verstond en begreep elkaar direct zonder de tijdrovende en kostbare tussenkomst van tolken!

Elk jaar houden Esperantosprekers grote congressen. Meer dan 2000 esperantisten bezoeken ieder jaar, vanuit alle delen van de wereld, deze congressen en bespreken alle mogelijke onderwerpen in vele verschillende bijeenkomsten. Zo'n congres duurt een week en gedurende deze week, met gezamenlijke excursies, een feestavond, film, toneel, zang, lezingen enz. voelen de deelnemers zich lid van één grote familie. Bezoek je een congres, dan ervaar je wat het zeggen wil: 'ik ben ook een esperantist'.

Men kent daar geen Italiaan, Ier, Pool, Nederlander, Turk, Zuid-Amerikaan, IJslander, Chinees, Rus, Noor, Schot, Japanner, Bulgaar, Belg of Fin, maar je ontmoet Esperantosprekers, die elkaar vriendschappelijk gezind zijn.

In 1954 vond in de voor Esperantosprekers historische zitting van de UNESCO in Montevideo de erkenning plaats van het Esperanto als een internationale taal met grote culturele waarde voor de gehele mensheid. De UEA (Universala Esperanto-Asocio) werd door de UNESCO opgenomen in de lijst van verenigingen met een zogenoemde consultatieve status.

In 1959 was het 100 jaar geleden, dat dr. Zamenhof geboren werd. Ter ere van zijn nagedachtenis werd in dat jaar het wereldcongres in Warschau gehouden. Datzelfde was het geval in 1987, het jaar waarin het 100 jaar geleden was, dat de eerste brochure over het Esperanto verscheen. Aan dat congres namen toen 6000 Esperantosprekers deel.

In 1965 werd aan de UNO een verzoekschrift aangeboden, waarin werd aangedrongen het talenprobleem in bespreking te nemen. Meer dan 17 miljoen mensen uit alle landen van de wereld erkenden door het plaatsen van hun handtekening de grote waarde van het Esperanto als internationale taal.

Het Esperanto is de enige 'levende' internationale taal. Het heeft de proef doorstaan van een meer dan 100-jarig gebruik door vele honderdduizenden over de gehele wereld, op ieder gebied van het culturele en praktische leven.

Meer dan 10.000 boeken zijn er in het Esperanto verschenen, zowel oorspronkelijke werken als vertalingen. Steeds komen er nieuwe bij. Zo verscheen in Nederland o.a. de Esperantovertaling (uit het Nederlands) van het bekende 'Dagboek van Anne Frank'. Nog niet zo lang geleden zijn de boeken van Godfried Bomans, 'Erik of het klein insectenboek' en 'Pieter Bas', in het Esperanto vertaald. We treffen in het Esperanto aan: de Bijbel, romans, dichtwerken, boeken over wetenschap, kunst, religie, politiek, reizen, de Flintstones, Kuifje enz.

een Kuifje-album

Dagelijks of wekelijks vinden in het Esperanto radio-uitzendingen plaats of zijn via het internet podcasts te beluisteren. o.a. uit Peking, Esperanta Retradio en Muzaiko. Vele steden in het buitenland geven brochures en reisgidsjes uit in het Esperanto voor het vreemdelingenverkeer. Wie van plan is op reis te gaan, kan een brief schrijven aan de 'Esperantoconsul' in de plaats waar je heen gaat. Je kunt daar dan desgewenst Esperantosprekers ontmoeten, inlichtingen en hulp krijgen. Ze zullen je hun omgeving en stad laten zien, zoals anderen die zelden of nooit te zien krijgen. Je zult mensen ontmoeten die geen vreemden voor je zijn, want hun taal is jouw taal, nl. het Esperanto.

Pasporta Servo, jaarlijks heruitgegeven adreslijst van Esperantosprekende, gastvrije mensen uit de hele wereld

Voor internationale samenwerking en vriendschap is het nodig, dat wij andere naties leren kennen en zij ons. Vroeger was het een kleine, beperkte groep mensen, die jaren konden besteden aan een talenstudie. Nu, in deze eeuw, is dit een zaak waarmee een ieder te maken krijgt. Men dient zijn of haar steentje bij te dragen tot internationale vriendschap door direct of indirect contact, hetzij mondelijk of schriftelijk. Vooral dit laatste vindt onder Esperantosprekers uit alle delen van de wereld op grote schaal plaats. Uit deze schriftelijke kennismaking volgen dan vakanties die men met en bij elkaar doorbrengt.

Lezen en vertalen

E-mail de gemaakte vertalingen en eventuele vragen en suggesties naar .

Ga naar de volgende les via of door het aanklikken van les 6.